Web-master կամ վեբմասթերը, վեբմասնագետ, վեբ վարպետ - լայնածավալ գիտելիքների տեր մասնագետ է, ով համակողմանիորեն ներգրավված է կայքերի և վեբ հավելվածների մշակման, թարմացման և սպասարկման մեջ: Մեկ անձ իր մեջ համատեղում է վեբ մշակման ոլորտի տարբեր մասնագետների գործունեությունը` ծրագրավորող, ինտերֆեյսի դիզայներ, վեբ դիզայներ, կոնտենտ մենեջեր, օպտիմիզատոր, մոդերատոր, սերվերի ադմինիստրատոր և այլն:
Այսպես են կոչվում նաև սեփական կայքերը սպասարկողները, ովքեր ինքնուրույն կառավարում են իրենց նախագծերը՝ առանց այլ մասնագետների ներգրավման։
«Վեբ մասթեր» նաև անվանում են Յանդեքսի հատուկ գործիքը, որը տրամադրում է կայքի որոշ վիճակագրական տվյալներ, ինչպես նաև վերլուծական և կառավարման հնարավորություններ կայքի ինդեքսավորման և որոնման արդյունքների մեջ ներկայացնելու համար:
Վեբ մասնագետի կամ վարպետի մասնագիտության առաջացումն ու զարգացումը
Ինքնին տերմինն առաջին անգամ հայտնվել է 1992 թվականին Թիմ Բերներս-Լիի “Առցանց հայպերտեքստի ոճի ուղեցույց”- ում։ Առաջարկվել է նշել տերմինը փոստային հասցեում, որին կարելի էր գրել, եթե ինտերնետ ռեսուրսի շահագործման ժամանակ սխալներ հայտնաբերվեին։
 |
նկ.՝ Թիմ Բերներս-Լի
Աստիճանաբար այս բառը սկսեց գործածվել կայքերի ստեղծման և պահպանման գործում գործունեության տեսակ անվանելու համար։ Առաջին ծրագրավորողները եղել են վեբ-վարպետներ, քանի որ նրանք ամենակողմ պատասխանատու էին ռեսուրսի գործունեության համար: Բայց նախագծերը դառնում էին ավելի ու ավելի բարդ, ուստի անհրաժեշտ էր պարտականությունների բաշխում, ինչը նշանակում էր նեղ մասնագիտացումների զարգացում։
Հակառակ գործընթացը հնարավոր դարձավ, երբ կայքի մշակումը հասանելի դարձավ գրեթե բոլորի համար, և հայտնվեցին բազմաթիվ անձնական նախագծեր:
Ֆրիլանս ծառայությունների աճին զուգահեռ սկսեց աճել պահանջարկը վեբ վարպետության հանդեպ: Նման բազմակողմանի մասնագետների աշխատանքի ընդունումը գործատուների կողմից դիտվում է որպես գումար խնայելու միջոց, իսկ նրանց, ովքեր ցանկանում են տիրապետել հմտություններին, գրավում են սեփական նախագծերը ստեղծելու հեռանկարը:
Եթե ի սկզբանե վեբ վարպետներն ինքնուս էին, ապա ավելի ուշ սկսեցին հայտնվել տարբեր դասընթացներ, թրեյնինգներ և առցանց դպրոցներ, որոնք օգնում են տիրապետել անհրաժեշտ հմտություններին:
Վեբ վարպետի մասնագիտությունն այնքան տարածված է, որ արդեն հայտնվել է ոչ պաշտոնական մասնագիտական տոն, որը նշվում է ապրիլի 4-ին։ Ամսաթիվը խորհրդանշական է՝ այն համընկնում է ինտերնետի միջազգային օրվա տոնման հետ, իսկ 404-ը գոյություն չունեցող էջի սերվերի պատասխանի ծածկագիրն է։
Հմտություններ, որոնք պետք է ունենա վեբ վարպետը
Վեբ վարպետ դառնալու համար դուք պետք է տիրապետեք վեբ ծրագրավորմանը և գոնե մակերեսորեն բոլոր հարակից ոլորտներին: Անհրաժեշտ է.
· վստահորեն իմանալ առնվազն մեկ վեբ ծրագրավորման լեզու, և ավելի լավ է պատկերացում ունենալ բոլոր ամենատարածվածներից (PHP, JavaScript, Python);
· իմանալ կայքի ձևավորման հիմունքները (HTML, CSS) և կարողանալ դրանք գործնականում կիրառել;
· հասկանալ XML ստանդարտները;
· կարողանալ կարգավորել վեբ սերվերները (Apache, Nginx);
· տիրապետել կառավարման հիմունքներին (Linux, Windows);
· հասկանալ HTTP, HTTPS, FTP պրոտոկոլների գործառնական սկզբունքները.
· կարողանալ օգտագործել տվյալների բազաներ (MySQL, PostgreSQL, Oracle);
· ունենալ կայքի դիզայնի հիմնական պատկերացում; · տիրապետել գրաֆիկական խմբագիրների առնվազն պարզ մակարդակով (օրինակ՝ Photoshop).
· կարողանալ կառուցել կայքի կամ նախագծի տրամաբանական ճարտարապետություն;
· առնվազն մակերեսային պատկերացում ունենան UI/UX խնդիրների մասին.
· հասկանալ որոնման համակարգերի ներքին օպտիմալացման սկզբունքները.
· ունենալ հիմնական գիտելիքներ ինտերնետ մարքեթինգի ոլորտում:
Եթե վեբ-վարպետն աշխատում է հաճախորդների նախագծերի հետ, ապա նրան նույնպես պետք կգան պրոեկտ մենեջերի հմտություններ, քանի որ հաճախորդի հետ շփումը պահպանելու համար այդ դերերը պետք է կատարել մյուսնեին զուգահեռ:
Կրթություն
Webmastering-ը չի դասավանդվում բուհերում, բայց հեշտ է ձեռք բերել նվազագույն գիտելիքներ, որոնք անհրաժեշտ են սկսելու համար: Հիմնական տարբերակներ՝ ինքնուրույն ուսուցում և դասընթացներ։
Ինտերնետում հեշտ է գտնել ուսումնական նյութեր վեբ ծրագրավորման և ինտերնետ մարքեթինգի հիմունքների վերաբերյալ: Հիմնական գիտելիքները կարելի է ձեռք բերել գրքերից, տեսադասընթացներից, կոնֆերանսների ձայնագրություններից և մասնագիտական բլոգեր կարդալուց:
Եթե դուք չունեք ծրագրավորման տարրական հմտություններ, կարող է ավելի արդյունավետ լինել և հաճախել հատուկ դասընթացներ, որոնք որպես կանոն սկսվում են վեբ-վարպետի սահմանմամբ և ավարտվում առաջին գործնական ծրագրավորված կայքով: Այսօր կան բազմաթիվ դասընթացներ, որոշները տրամադրում են վկայական և արտադրական պրակտիկայի հնարավորություն ընկերություններում:
Բայց վեբ-վարպետ դառնալու, թերեւս, ամենաարդյունավետ միջոցը ձեր ողջ գիտելիքները գործնականում կիրառումն է: Քանի որ մասնագիտության ֆորմալ կրթություն չկա, գործատուները հիմնականում կենտրոնանում են իրական փորձի և պորտֆոլիոյի վրա:
|